Bronnen en meer informatie

1. Meursing BTJ, Lamfers EJP. Handboek hartfalen. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 2021. 

2. Nederlands Huisartsen Genootschap. Standaard hartfalen 4.0. [Internet]. Beschikbaar via: https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/hartfalen.  [Geraadpleegd 1 december 2021]. 

3. Wiley J. NANDA International: Verpleegkundige diagnoses en classificaties 2012-2014. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 2014.

4. Omaha System Support. Voorbeeldzorgplan hartfalen. Beschikbaar via Buurtzorg Nederland. [Geraadpleegd 26 april 2022].

 5. De Vecchis R, Baldi C, Cioppa C, Giasi A, Fusco A. Effects of limiting fluid intake on clinical and laboratory outcomes in patients with heart failure. Results of a meta-analysis of randomized controlled trials. Herz. 2016(feb); 41(1): 63-75. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26292805/. doi: 10.1007/s00059-015-4345-9. 

 6. Holst M, Strömberg A, Lindholm M, Willenheimer R. Description of self-reported fluid intake and its effects on body weight, symptoms, quality of life and physical capacity in patients with stable chronic heart failure. J Clin Nurs. 2008 Sep; 17(17): 2318-26. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18705707/. doi: 10.1111/j.1365-2702.2008.

 7. Holst M, Strömberg A, Lindholm M, Willenheimer R. Liberal versus restricted fluid prescription in stabilised patients with chronic heart failure: result of a randomised cross-over study of the effects on health-related quality of life, physical capacity, thirst and morbidity. Scand Cardiovasc J. 2008 Oct; 42(5):316-22. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18609051/. doi: 10.1080/14017430802071200. 

8. Gezondheidsraad. Richtlijn goede adviezen. [Internet]. Beschikbaar via: https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2015/11/04/richtlijnen-goede-voeding-2015. [Geraadpleegd 26 april 2022].  

9. Nierstichting. Minderen met zout. [Internet]. Beschikbaar via: https://nierstichting.nl/minderen-met-zout/. [Geraadpleegd op 26 april 2022]. 

10. Voedingscentrum. BMI berekenen. Beschikbaar via: www.voedingscentrum.nl . [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

11. Vilans. Hulpmiddelenwijzer. Beschikbaar via: www.hulpmiddelenwijzer.nl . [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

12. Heart failure matters. Leven met hartfalen. Beschikbaar via: https://www.heartfailurematters.org/nl_NL/Leven-met-hartfalen/Seks-en-hartfalen. [Geraadpleegd op 26 april 2022]. 

13. Farmacotherapeutisch kompas. Lisdiuretica. Beschikbaar via: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/lisdiuretica. [Geraadpleegd 26 april 2022].  

14. Farmacotherapeutisch kompas. Betablokkers. Beschikbaar via: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/betablokkers__systemisch. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

15. Farmacotherapeutisch kompas. ACE-remmers. Beschikbaar via: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/ace_remmers. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

16. Farmacotherapeutisch kompas. ARB. Beschikbaar via: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/arb_s. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

17. Farmacotherapeutisch kompas. Eplerenon. Beschikbaar via:  https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/e/eplerenon#groepsinformatie. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 18. Farmacotherapeutisch kompas. Spironolacton. Beschikbaar via: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/s/spironolacton. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

19. McMurray J, Solomon SD, Silvio E. I, Lars Køber DM, Kosiborod MN, Martinez FA, et al. Dapagliflozin in Patients with Heart Failure and Reduced Ejection Fraction. N Engl J Med. 2019; 381:1995-2008. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1911303. doi: 10.1056/NEJMoa1911303.

20. Jaarsma T, Van der Wal M. Zorg rondom hartfalen. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 2015.

21. Nederlands Huisartsen Genootschap. Tookit ACP mbt het levenseinde. Beschikbaar via: https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/toolkit_acp_mbt_het_levenseindeokt_2017.pdf. [Geraadpleegd 26 april 2022].  

22. The university of Edinburgh. Supportive and palliative care indicators tool. Beschikbaar via: https://www.patz.nu/wp-content/uploads/2020/03/SPICT_NL_May2019.pdf. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

23. Rijksoverheid. Hartfalen, cijfers & context. Beschikbaar via: www.volksgezondheidenzorg.info%2Fonderwerp%2Fhartfalen%2Fcijfers-context%2Foorzaken-en-gevolgen%23node-overleving-na-diagnose-hartfalen&sa=D. [Geraadpleegd 26 april 2022]. 

24. Busch M, Huisman A, Hupkens S, Visser A. Inleiding complementaire zorg. Maarssen: Elsevier; 2006..

25. Kerkhof M. Klinische aromazorg: Aromatherapie voor zorg en praktijk. Wernhout: Kicozo; 2020.

26. Kerkhof-Knapp Hayes M. Complementaire zorg in de palliatieve zorgverlening: Handboek voor de professional. Wernhout: Kicozo; 2013.

27. Bulechek,G., Butcher, H., McCloskey Dochterman, J. (2012). Verpleegkundige interventies. Uitgeverij: Reed   Business, Amsterdam.

28. Aliti GB, Rabelo ER, et al. Aggressive fluid and sodium restriction in acute decompensated heart failure: a randomized clinical trial. JAMA Intern Med. 2013 24 Jun 24;173(12):1058-64.

29. Li Y, Fu B, Qian X. Liberal versus restricted fluid administration in heart failure patients. A systematic review and meta-analysis of randomized trials. Int Heart J. 2015;56(2):192-5.

30. Federatie medisch specialisten. (2012-2021) Palliatieve zorg bij hartfalen NYHA-klasse III en IV. Palliatieve zorg bij hartfalen NYHA-klasse III en IV - Inleiding - Richtlijn - Richtlijnendatabase 

31. Pallialine. Zorgpad stervensfase thuiszorg. [Internet]. Beschikbaar via: https://palliaweb.nl/zorgpraktijk/zorgpad-stervensfase

[Geraadpleegd 2 februari 2023]. 

32. Carend, hartfalen. [Internet]. Beschikbaar via: https://carend.nl/artikel/infographic-voor-patienten-en-naasten-hartfalen. [Geraadpleegd  14 juni 2024]. 

33. Farmacotherapeutisch kompas, empagliflozine [internet]. Beschikbaar via: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/binaries/content/assets/fk-gegenereerd/2021_empagliflozine_jardiance__bij_volwassenen_met_symptomatisch_chronisch_hartfalen_met_een_verminderde_ejectiefractie.pdf [Geraadpleegd op 4 oktober 2024]. 

34. Richtlijn zorg in de stervensfase [internet]. Beschikbaar via: https://palliaweb.nl/richtlijnen-palliatieve-zorg/richtlijn/stervensfase [Geraadpleegd op 4 oktober 2024].